مجتبی نارنج پور-روزنامه‌نگار| بزرگترین موزه جنوب غرب ایران در شهر تاریخی ایذه که موزه رو باز نقش برجسته‌ها و سنگ‌نگاره‌ها است، در حالی افتتاح شد که برخی از گنجینه‌های مهم تاریخی ایران برای نخستین‌بار در خوزستان به نمایش در آمدند.

از ۳۰۰ شی باستانی از دوره‌های تاریخی که در موزه ایذه به معرض دید علاقمندان گذاشته شد، تندیس «مرد پارتی» موسوم به «مرد شمی»، «حلقه قدرت ارگان» از جمله آثاری هستند که موزه ایذه را در زمره موزه‌های مهم و با ارزش قرار می‌دهند.

از یک دهه پیش زمزمه‌های ثبت جهانی ایذه با سنگ‌نگاره‌ها و نقش برجسته‌های «کول فرح»، «اشکفت سلمان»، «شهسوار»، «خنگ اژدر»، «خنگ کمال‌وند»، «خنگ یارعلی‌وند» و آثاری همچون «تاق تویله» مطرح بود. حالا اما با راه‌اندازی موزه ایذه می‌توان یک گام دیگر به باز شدن مجدد پرونده ثبت جهانی ایذه نزدیک شد.

اکنون که موزه ایذه به همت و کوشش اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌‌دستی و گردشگری خوزستان و پایگاه «آیاپیر» راه‌اندازی شده است و با حضور محمدحسین طالبیان معاون میراث‌فرهنگی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان، حکمت الله موسوی مدیرکل اداره میراث‌فرهنگی خوزستان، هدایت‌الله خادمی نماینده ایذه و باغملک در مجلس و بسیاری از کارشناسان و مدیران استانی و محلی افتتاح شد، بیان چند نکته درباره این آن اهمیت دارد.

اکنون که در فاز نخست راه‌اندازی موزه ایذه، برخی از گنجینه‌های با ارزش باستانی که اکنون در شهر نقش برجسته‌ها و سنگ‌نگاره‌ها خانه‌نشین شدند و به موجب وجود این موزه می‌توان شاهد افزایش سرانه فرهنگی این شهر بود، باید یادآور شد که این آثار نیازمند برخی توجه‌های دیگر هستند تا بیش از پیش در امان بوده و از هر گزندی دور بمانند.

جدا از ارزش و اهمیت ساخت و احداث موزه و موزه‌داری و برپا ساختن موزه در ایذه که مدیران مسئول درباره آن مصاحبه‌ها کردند، از جمله موضوعات ضروری که باید از سوی نماینده شهرستان ایذه در مجلس شورای اسلامی در سطح وزارت جهاد کشاورزی پیگیری شود، انتقال سند ساختمان سابق جهاد کشاورزی این شهرستان به نام موزه ایذه است. موضوعی که توافق‌های شفاهی درباره آن انجام شده است.

اینروزها نماینده ایذه از افتخارات این شهر و داشتن موزه و ارزش‌های جهانی آثار موجود در چهار نقطه شهرستان سخن می‌گوید. اما آنچه ضروری است، حفاظت از آثار است. موزه ایذه که بزرگترین موزه جنوب غرب کشور است هنوز فاقد رده حفاظتی است. رده حفاظتی به این دلیل مهم است که به صورت دائم پلیس در آن مستقر است و دارای جایگاه کاملا نظامی است. این در حالی است که فعلا اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خوزستان با وجود همه کمبودهای مالی خود ماهیانه میلیون‌ها تومان به یک شرکت حفاظتی (برخوردار از مجوز نیروی انتظامی) پرداخت می‌کند و البته آن‌ها نیز نهایت کوشش خود را برای مراقبت از موزه می‌کنند. اما موضوع آن است که این قرارداد چه تضصمین و استمراری دارد؟ آیا در بودجه سالیانه تامین میلیون‌ها تومان بودجه برای حفاظت از موزه ایذه پیش‌بینی شده است؟ اگر به هر علت این بودجه قطع شد، این شرکت برای رضای خدا از این گنجینه‌های فرهنگی محافظت می‌کند؟ جواب خیر است.

بنابراین از نماینده مردم ایذه در مجلس درخواست می‌شود با توجه به دسترسی خود به وزارت کشور، شورای تامین و همچنین شورای امنیت ملی، صدور مجوز رده حفاظتی برای موزه ایذه را پیگیری کند.

از دیگر موضوعاتی که دوستان مختلف پس از بازدید درباره آن تفاهم داشتند، ضرورت برخورداری ساختمان موزه به فضای آزمایشگاهی برای مرمت اشیاء، مخزن امن نگهداری اشیاء برای مواقع بحرانی از جمله جنگ، زلزله، مخاطرات طبیعی و انسانی، سالن معرفی و همایش، کتاب معرفی اشیاء موزه، فیلم معرفی موزه و اشیاء آن، سایت اینترنتی و برخورداری از انواع اپلیکشن‌ها به منظور معرفی دیجیتال موزه است.

کارشناسان امر در حوزه میراث‌فرهنگی باور دارند که یک موزه به دلیل اهمیت خود باید از تمامی استانداردهای لازم برخوردار باشد. اما از آنجا که راه‌اندازی موزه ایذه تحت تاثیر برخی انگیزه‌ها از جمله نزدیکی به ایام انتخابات مجلس قرار گرفت و زودهنگام راه‌اندازی شد، باید وزارت میراث‌فرهنگی و به طبع آن اداره کل میراث‌فرهنگی استان خوزستان، تمامی معایب موجود را در اسرع وقت برطرف کنند تا همین اندک داشته‌های موجود موزه بر اثر مرور زمان مورد بی‌مهری قرار نگیرند.

ایذه مردمان فرهنگ دوست و تحصیل‌کردگان فراوان در رشته‌های مرتبط با تاریخ، باستان‌شناسی، گردشگری و موزه دارد و به همین دلیل می‌طلبد که این موزه فرصتی برای جذب افراد علاقمند و کاملا مسلط در سمت‌های گوناگون برای بخش های مختلف این گنجینه باشد.

بی شک اگر به وجود نیروی انسانی با انگیزه و همراه با دانش در این موزه توجه نشود، باید انتظار داشت که موزه ایذه نیز همچون بسیاری از موزه‌های کشور بی‌تحرک و غیرپویا شود.