کرونا وضعیت بغرنجی را برای تاسیسات گردشگری کشور از جمله همدان ایجاد کرده است، به گونه‌ای که برخی از این واحدها ناچار به تعطیلی شده و بعضی نیز اگرچه مقابل این ویروس منحوس هنوز سرخم نکرده‌اند. اما حال و روز خوشی نداشته و زیان‌های هنگفتی را متحمل شده‌اند.

شیوع کرونا خسارات زیادی را به بخش های مختلف اقتصاد جهانی تحمیل کرد، اما بدون شک باید صنعت گردشگری را جزو فعالیت های اقتصادی که بیشترین آسیب را از این ویروس متحمل شده اند دانست و سایه کرونا بیش از همه فعالان این بخش را تحت تاثیر قرار داده است.

شورای جهانی سفر و گردشگری (WTTC) اعلام کرده بر اثر شیوع کرونا ۵۰ میلیون شغل در این حوزه در معرض نابودی هستند و تاثیرات این ویروس دست کم تا سال ۲۰۲۱ بر گردشگری جهان ادامه خواهد داشت.

معاون گردشگری همدان در این زمینه میگوید : گردشگری کشور از جمله همدان نیز در ماه های گذشته تحت تاثیر کرونا قرار داشته است به ویژه آنکه شیوع این ویروس در ایام پایانی سال و تعطیلات نوروزی، روزهای پررونق گردشگری را نیز برای فعالان این حوزه از میان برد و تاسیسات گردشگری این استان مانند دیگر نقاط کشور خسارات قابل توجهی را با حضور این میهمان ناخوانده به خود دیدند که این آسیب و زیان در پی تداوم این ویروس و اوج گیری دوباره آن ادامه نیز پیدا کرده است.

علی خاکسار با گریزی بر ۴۴ میلیارد تومان خسارت تاسیسات گردشگری همدان در سه ماه نخست سال ۱۳۹۹ گفت : براساس آمارهای ، استان همدان دارای ۱۸۲ واحد تاسیسات گردشگری است که شامل ۶مجتمع گردشگری با ۷۰۰ اشتغال ، ۶۹ واحد اقامتگاهی با ۷۰۰ اشتغال ، ۵۹دفتر مسافرتی با ۲۴۰ اشتغال ، ۴۳ سفره خانه با ۲۸۵ نفر اشتغال و ۵موسسه آموزشگاهی با ۲۴ذ اشتغال که در کل ۱۸۲ واحد مجنمع تاسیسات گرد شگری با ۲۰۴۰ نفر اشتغال است.

وی گفت : هم اکنون استان همدان دارای ۳ هتل یک ستاره، ۴ هتل دوستاره،۳ هتل سه ستاره، ۲ هتل چهار و یک هتل پنج ستاره، ۳۰ واحد اقامتگاه بوم گردی و ۱۸ واحد مهمانپذیر است .

وضعیت اورژانسی اماکن اقامتی با تداوم کرونا
رئیس جامعه حرفه‌ای هتل‌داران همدان در همین خصوص گفت: شیوع کرونا خسارت های هنگفتی را به صنعت و تاسیسات گردشگری به ویژه هتل داران و مجموعه های اقامتی وارد کرده است.

شهرام شیروانی با بیان اینکه درآمد هتل داران محدود به ایام خاصی از سال به ویژه نوروز است و صاحبان اماکن اقامتی همه امیدشان برای کسب درآمد و جبران هزینه های انجام شده در یکسال به تعطیلات نوروزی است، گفت: شیوع ویروس کرونا در روزهای پایانی سال ۹۸سبب شد ۱۰۰درصد رزرو هتل‌ها و مراکز اقامتی همدان برای تعطیلات نوروزی کنسل شود و ضریب اشغال تخت‌ها به کمتر از ۵ درصد برسد تا صنعت هتلداری تحت‌تأثیر این بیماری بدترین ایام کاری را تجربه کند.

وی با اشاره به تعطیلی هتل ها و اماکن اقامتی همدان از نهم اسفند ماه سال گذشته تا اوایل اردیبهشت ماه امسال در پی شیوع کرونا،افزود: پس از بازگشایی هتل ها با رعایت پروتکل های بهداشتی نیز اتفاق خاصی در زمینه درآمدزایی برای این مجموعه ها رقم نخورد چرا که به دلیل تداوم این بیماری همچنان شاهد کاهش بی سابقه حضور گردشگران و مسافران و همچنین برگزاری همایش ها و سفر میهمانان به همدان بودیم.

شیروانی گفت : هتل داران به دلیل تعطیلی در این ایام در واقع بهترین روزهای کاری خود را از دست دادند و اکنون نیز که به نوعی فصل سفر است به خاطر ادامه بیماری و اوج گرفتن دوباره آن خبر خاصی وجود ندارد.
وی گفت: میزان تحقق اشغال تخت در اماکن اقامتی استان پس از شیوع کرونا زیر ۱۰ درصد بوده است.

وی با بیان اینکه هتل ها و مراکز اقامتی همدان برای ۷۰۰نفر اشتغالزایی داشتند،افزود: به دلیل کرونا و وضعیت بغرنجی که برای گردشگری ایجاد کرده است، این افراد در صورت ادامه وضعیت با شرایط نامطلوب روبرو خواهند شد

رئیس جامعه حرفه‌ای هتل‌داران همدان با بیان اینکه تسهیلات در نظر گرفته شده برای کمک به جبران خسارت تاسیسات گردشگری آنچنان که باید به رفع مشکلات آنها کمک نمی کند،افزود: البته با شرایط موجود برخی موانع دریافت تسهیلات که پیش از این وجود داشت با رایزنی با تصمیم گیران کشوری در حال حل و فصل است .

وی گفت: وضعیت هتل داران در روزهای فعلی اورژانسی است و اگر تدبیری برای بهبود آنها اندیشده نشود شاهد آسیب های جدی سرمایه گذاران این حوزه خواهیم بود.

تسهیلات جبران خسارت دفاتر گردشگری نیازمند بازنگری
خسارت کرونا به تاسیسات گردشگری همدان به هتل ها و اماکن اقامتی خلاصه و محدود نمی شود، دفاتر و آژانس های خدمات مسافرتی نیز از این ویروس منحوس خسارات و زیان هنگفتی دیده اند.

نزدیک به ۹۰ درصد شاغلین در دفاتر خدمات مسافرتی استان همدان به دلیل کرونا فعلا دست از کار کشیده و بیکار شده اند و این در حالی است که هنوز بخشی از مطالبات آژانس ها از هتل ها، ایرلاین ها و شرکت های ریلی نیز باقی مانده است

رئیس انجمن صنفی دفاتر مسافرتی استان همدان در این خصوص گفت: اوایل سال اعلام کردیم که وضعیت آژانس های مسافرتی اورژانسی است و آنها به کما رفتند اما اکنون باید گفت وضعیت بدتر است و برخی از آژانس ها دچار مرگ شده و بعضی نیز با آن دست و پنجه نرم می کنند و رو به مرگ و نابودی هستند.

وی با اشاره به فعالیت ۵۹ دفتر خدمات مسافرتی در استان همدان ،گفت: تقریبا همه این دفاتر تعطیل شده اند و اگر هم دفتری باز است از روی بیکاری و یا برای انجام حساب های مالی و دریافت طلب ها و یا پرداخت بدهی های خود فعالیت می کند.

علی مرادی با بیان اینکه در صداوسیما و رسانه ها مدام اعلام می شود که سفر نکنید و در خانه بمانید،افزود: در چنین شرایطی لزومی به فعالیت تاسیسات گردشگری نیست و معدود افرادی نیز که برای ثبت نام در تورها و دریافت خدمات مسافرتی ثبت نام می کنند یا پشیمان می شوند و یا تا لحظه انجام سفر مردد هستند و اضطراب و استرس دارند.

وی با بیان اینکه از ابتدای شیوع کروتا تاکنون برآور می شود حدود ۱۱ تا ۱۲ میلیارد تومان خسارت به دفاتر خدمات مسافرتی استان همدان تحمیل شده باشد،افزود: میزان اشتغال مستقیم این دفاتر نیز نزدیک به ۵۰۰ نفر بوده است که فعلا ۹۰ درصد آنها به دلیل شرایطی که کرونا رقم زده بیکار شده اند.

رئیس انجمن صنفی دفاتر مسافرتی استان همدان با بیان اینکه فروش تور در آژانس هایی که هنوز فعال هستند نیز تقریبا صفر است، گفت: افزایش هزینه ها و تورم و همچنین گرانی دلار نیز بدون شک علاوه بر کرونا تاثیر منفی و مخرب خود را در حوزه گردشگری و سفر و تورهای داخلی و خارجی خواهد گذاشت و پیش بینی می کنیم که در پساکرونا نیز شرایط بسیار سختی وجود داشته باشد.

مرادی با بیان اینکه به شکل میانگین در هر دفتر خدمات مسافرتی بین ۷ تا ۱۰ نفر مشغول به کار بودند،افزود: بیکاری فعالان این حوزه در حالی است که شاغلان این حوزه از نیروهای آموزش دیده و متخصص هستند و آژانس ها نمی توانند به راحتی آنها را از دست داده و نیرو جایگزین کنند.

وی در خصوص مطالبات دفاتر خدمات مسافرتی از خطوط هوایی (ایرلاین ها) و شرکت های ریلی و هتل ها نیز گفت: متاسفانه هنوز بخشی از مطالبات آژانس های مسافرتی از این مجموعه باقی مانده و پرداخت نشده است و دفاتر مسافرتی از این بابت هنوز به مردم و مشتریان خود بدهکار هستند که این موضوع مسایل و مشکلات مالی و روانی ناشی از کرونا را برای همکاران ما دوچندان و مضاعف کرده است.

وی با بیان اینکه معمولا مردم یک بخش از پس انداز و یا پولی که به آن نیاز چندانی ندارند را به بودجه سفر خود اختصاص می دهند و به اصطلاح درامدهای اضافی خود را برای مسافرت کنار می گذارند،افزود: رویه کاری ما به این شکل است که دفاتر خدمات مسافرتی یک بخش از هزینه تور و یا همه هزینه های آن را که از مشتری دریافت می کنند به حساب هتل ها، ایرلاین ها و شرکت های ریلی واریز می کنند که با آنها قرارداد دارند.

وی ادامه داد: وقتی کرونا مسافرت ها را در آستانه نوروز تعطیل کرد، مسوولان در اظهار نظر غیرکارشناسی شده اعلام کردند که مردم به دفاتر خدمات مسافرتی مراجعه کرده و هزینه های خود را پس بگیرند در حالی که ما مبالغ دریافتی را به حساب هتل ها، ایرلاین ها و شرکت های ریلی واریز کرده بودیم و حتی برای تکمیل هزینه ها طبق قرارداد با این مراکز علاوه بر بیعانه مشتری، مبالغ بیشتری نیز به حساب این مجموعه ریخته بودیم و آنگاه در این وضعیت با سیل مشتریان که برای دریافت پول خود مراجعه می کردند و در این تنگنا و وضعیت تنها آژانس های مسافرتی را می شناختند، روبرو شدیم.

در خصوص تسهیلات در نظر گرفته شده برای کمک به جبران خسارت کرونا نیز یک کارشناس حوزه گردشگری بر این باور است : کارشناسی مناسبی در خصوص ارایه تسهیلات صورت نگرفته به گونه ای که یک دفتر مسافرتی که باید حداقل ۴۰ متر فضا داشته باشد و از نیروهای تخصصی شامل مدیرعامل، کانتر تور داخلی و کانتر خارجی، اپراتور قطار، مدیر فنی و غیره برخوردار باشد با یک مغازه ساندویچ فروشی در این زمینه یکسان دیده شده است که معقول و منطقی نیست.

مهرداد میرشاه ولد با بیان اینکه اگر کرونا همین امروز ریشه کن شود تاثیرات منفی و مخرب آن تا ۲ سال همراه فعالان گردشگری خواهد بود و با مشکلات اقتصادی موجود سفر برای اقشار مختلف از جمله کارگر و کارمند و حتی بسیاری از مشاغل اولویت آخر است،افزود: در شرایط شکننده امروز گردشگری و تاثیر عوامل و اتفاقات سیاسی و اجتماعی روی آن، ارایه تسهیلات ارزان قیمت به مردم برای انجام سفر می تواند یکی از راهکارهای احیای کسب و کارهای حوزه گردشگری باشد که دولت باید در این خصوص ورود پیدا کند.

کسب درآمد در حوزه تاسیسات گردشگری با نوسانات خاصی همراه است، مجموعه های خدمات رسان به گردشگران در فصل پاییز و زمستان معمولا مشتری چندانی ندارند و درآمد این ایام معمولا صرف هزینه های جاری می شود و سرمایه گذاران گردشگری امیدشان به تعطیلات نوروزی و مسافرت های اواخر بهار و تابستان است که امسال به دلیل شیوع کرونا از آن محروم شده اند

برخی متضرران حوزه گردشگری میگویند ، سرمایه گذاران حوزه گردشگری سرمایه های شخصی شان را به سرمایه ملی تبدیل کرده اند در حالی که اگر در حوزه واسطه گری و دلالی فعالیت داشتند درآمد بیشتری نصیب شان می شد، این سرمایه گذاران در حال حاضر نیازمند توجه ویژه، جدی و اورژانسی دولت به فعالان گردشگری و کسب و کارهای این حوزه هستند .

ضرر و زیانی که واحدهای خدمات رسان گردشگری از کرونا متحمل می شوند روز به روز بیشتر می شود و در چنین شرایطی باید ادعا کرد ، تاسیسات گردشگری یک وضعیت اورژانسی دارند و دولت باید متناسب با این شرایط برای درمان و بهبود آنها چاره اندیشی کند.

ثبت نام واحد های گردشگری برای دریافت تسهیلات کرونا
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همدان با بیان اینکه دولت با وجود محدودیت های مالی برای کمک به جبران آسیب های وارد شده ناشی از ویروس کرونا تسهیلاتی را در اختیار واحدهای گردشگری قرار می دهد که اگرچه نمی تواند به طور کامل این خسارت ها را پوشش دهد اما می تواند راهگشا باشد و به تداوم فعالیت این واحدها کمک کند، اظهار داشت: از بین حدود ۱۸۲ واحد تاسیسات گردشگری موجود در استان تاکنون ۵۰ درصد واحدها برای دریافت تسهیلات کمک به جبران خسارات کرونا در سامانه مربوطه (کارا) ثبت نام کرده اند.

علی خاکسار گفت: تبعات کرونا بر گردشگری محدود به همدان و ایران نیست بلکه کل دنیا را تحت تاثیر خود قرار داده و بر اقتصاد گردشگری در جهان سایه انداخته است.

وی افزود: روند پرداخت تسهیلات به واحدهای گردشگری باید با سرعت بیشتری دنبال شود چرا که این واحدها به دلیل شرایط موجود در تنگنای زیادی قرار دارند و امید آن میرود مدیران بانکی برای حفظ و احیا و رونق صنعت گردشگری همراهی بیشتری با فعالان و سرمایه گذاران این بخش داشته باشند.

این مسوول در خصوص ارزیابی خسارات وارد شده به تاسیسات گردشگری همدان ناشی از ویروس کرونا گفت: براساس بررسی ها و ارزیابی های انجام شده مجموع خسارات وارد شده به این تاسیسات طی سه ماهه اسفند، فروردین و اردیبهشت ۴۴ میلیارد تومان بوده است.